مدیتیشن یا مراقبه چیست؟
مدیتیشن یا مراقبه یک تمرین باستانی است که قدمت آن به هزاران سال قبل باز می گردد. علی رغم سن آن، این عمل در سراسر جهان رایج است زیرا فوایدی برای مغز و سلامت کلی دارد. با کمک فناوری مدرن، متخصصان تحقیقات بیشتر را در این مورد که چگونه مدیتیشن به افراد کمک کند می کند و چرایی کارکرد آن را گسترش می دهد. مدیتیشن تمرینی است که شامل تمرکز یا پاکسازی ذهن شما با استفاده از ترکیبی از تکنیک های ذهنی و درونی است. کلینیک روژمان در این راهنما از موضوع شیرین و کارآمد مدیتیشن می گوید تا با خیال راحت یک روند آرامش بخش درمانی دیگر را بشناسید.
مدیتیشن چیست؟
بسته به نوع مراقبه ای که انتخاب کنید، می توانید برای آرامش، کاهش استرس و اضطراب و موارد دیگر مدیتیشن کنید. برخی از افراد حتی از مدیتیشن برای کمک به بهبود سلامت جسمانی خود استفاده می کنند، مانند استفاده از آن برای کمک به سازگاری با چالش های ترک محصولات تنباکو.
تمرین مدیتیشن هزاران سال قدمت دارد و اشکال مختلف آن از سراسر جهان آمده است. اما علم مدرن تنها در چند دهه اخیر این عمل را آغاز کرده است. بزرگ ترین جهش هایی که در علم مدیتیشن به وجود آمده است، تنها با لطف فناوری قابل مشاهده است.
در بیرون یا ظاهر، کسی که مدیتیشن انجام دهد ممکن است به نظر برسد که فرد هیچ کاری به جز نفس کشیدن یا تکرار صدا یا یک عبارت مخصوص به مدیتیشن را انجام نمی دهد. با این حال، در درون مغز افرادی که مدیتیشن انجام می دهند، داستان کاملا متفاوت است. تکنیک های تشخیصی و تصویربرداری، مانند الکتروانسفالوگرافی (EEG) و تصویربرداری رزوانس مغناطیسی عملکردی (fMRI)، نشان می دهند که مدیتیشن به راحتی می تواند بر سلامت مغز و روان شما تأثیر مثبت بگذارند.
آیا مدیتیشن یک عمل مذهبی است؟
هم بله و هم خیر. مدیتیشن ریشه در فلسفه های باستانی و چندین مذهب در جهان دارد، اما برای مراقبه ها لازم نیست حتما مذهبی باشید. چند نمونه از روش های مذهبی و غیرمذهبی مراقبه عبارت هستند از:
مدیتیشن بودایی
چندین شکل مدیتیشن ریشه در بودیسم (که هم یک فلسفه و هم یک دین در نظر گرفته می شود، با توجه به ملت مبدا) دارند. مدیتیشن تراوادان در آسیای جنوب شرقی، به ویژه هند و تایلند، بیشتر رایج است. مدیتیشن ذن بودایی در چین سرچشمه گرفت و اشکال مختلف آن در نهایت در جاهای دیگر دست یافتنیست، مانند مراقبه بودایی ذن ژاپن. مراقبه تانتریک بودایی تبتی از ملت سابق تبت که الان منطقه خود مختار چین است، می آید.
مدیتیشن مسیحی
زمانی است که شما به شدت بر روی یک سوال، ایده، مفهوم مذهبی یا خدا تمرکز کنید، یک عمل معمول در مسیحیت است. دعا به عنوان مدیتیشن طبقه بندی می شود، به ویژه زمانی که به این شکل باشد.
مدیتیشن هدایت شده
این شکل غیرمذهبی مدیتیشن می تواند با چند نفر یا یک به یک اتفاق بیفتد. این یک تکنیک در مشاوره، درمان و پشتیبانی گروهی است.
مراقبه اوشو
این شکل از مراقبه که به «مراقبه پویا» نیز معروف است، از هند می آید و ریشه در هندوئیسم دارد. تمرینات تنفسی از روی خودآگاهی و نیرومندی هستند.
صوفی
تصوف شاخه ای از اسلام است و مراقبه در میان پیروان آن امری رایج است.
مدیتیشن تائوئیست
مانند بودیسم، تائوئیسم نیز یک دین و فلسفه می شود. منشأ آن در چین است و بیشتر از طریق نوشته های بنیان گذار آن، لائوزی (هم چنین «لائوتسه» یا «لائو-تشه» نوشته می شود) شناخته شده است.
مدیتیشن ماورایی
این شکل از مراقبه از هند می آید و غیر مذهبی است. این شامل استفاده از مانتراها است، که عبارات یا کلماتی هستند که افراد روی آن ها تمرکز می کنند و با صدای بلند یا در ذهن خود تکرار می کنند.
مدیتیشن در یوگا
این نوع از مدیتیشن، نوعی مراقبه بعد از ورزش از هند است. می تواند اشکال مذهبی و غیرمذهبی را به خود بگیرد.
چگونه مدیتیشن کنیم؟
هیچ راه مشخصی برای مدیتیشن وجود ندارد. به چندین و چند دلیل می توانید راحت مدیتیشن کنید. مدیتیشن کردن می تواند یک راه ساده برای ایجاد آرامش و سبکی در جسم و روان شما باشد. پژوهشگران شیوه های مراقبه را تحلیل و بررسی کرده اند و دریافته اند که برخی از روش های رایج در اشکال مختلف مراقبه ها اتفاق می افتد. این روش ها عبارت هستند از:
مدیتیشن بدن محور
گاهی اوقات به مدیتیشن بدن محور، حالت خود اسکنی نیز گفته می شود. انجام دادن چنین مدیتیشنی نیازمند تمرکز کردن بر روی احساسات فیزیکی خود است که در نهایت یک حس قدرتمندی در سرتاسر بدن خود احساس خواهید کرد.
مدیتیشن تعمقی
این مدل از مدیتیشن که مدیتیشن تعمقی گفته می شود، شامل تمرکز کردن بر روی یک سؤال خاص و یا نوعی تناقض می باشد بدون این که اجازه بدهید ذهن شما سرگردان شود و باید تمام حواستان روی مسئله باشد.
مدیتیشن هیجان محور
یکی از جالب ترین مدیتیشن های موجود، مدیتیشن هیجان محور می باشد که این نوع می تواند تمرکز و دقت شما را بر روی یک احساس خاص و ویژه متمرکز نماید. به عنوان مثال، تمرکز کردن و داشتن دقت بر روی این که چگونه با دیگران مهربان باشید یا این که چه چیزی شما را در زندگی خوشحال و سرحال می کند.
مدیتیشن مانترا
مدیتیشن مانترا جزو مدیتیشن هایی است که شامل تکرار کردن یک عبارت چه با صدای بلند یا در سر و یا تمرکز کردن بر روی یک عبارت خاص یا صدای ویژه می باشد.
مدیتیشن حرکتی
مدیتیشن حرکتی که علاوه بر تمرکز کردن بر روی نفس کشیدن، انجام دادن حرکاتی خاص و حتی حبس کردن تنفس، طرفداران زیادی دارد. هم چنین می تواند راه رفتن در عین حال تمرکز بر آن چه در اطراف خود مشاهده می کنید، شامل شود.
مدیتیشن ذهن آگاهی
این شکل از مدیتیشن به جای این که اجازه دهید ذهن شما سرگردان شود و نگران گذشته یا آینده باشد، از آن چه در لحظه اتفاق می افتد آگاه باشید. هم چنین می تواند رویکردی مشابه مدیتیشن بدن محور را به وسیله استفاده از آن چه در سراسر بدن خود احساس می کنید به عنوان پایه ای برای آگاهی شما از جهان اطرافتان شامل می شود.
سخن آخر
مدیتیشن یک نوع تمرین باستانی و عالی است که انواع و اشکال مختلفی دارد. در حالی که مدیتیشن کردن از نظر تاریخی یک تمرین مذهبی به شمار می رود، لازم نیست برای انجام دادن آن مذهبی باشید و خودتان به راحتی می توانید آن را تجربه کنید. به لطف پیشرفت های فناوری و علم پزشکی، پژوهشگران اکنون بهتر دریافته اند که مدیتیشن کردن چگونه می تواند بر روی مغز و بدن شما تأثیر بگذارد.
هم چنین تحقیقات نشان می دهد که فواید زیادی از جمله برای ذهن و بدن شما به وجود خواهد آورد که با مدیتیشن منظم همراه می باشد. چه با مدیتیشن و مراقبه آشنا باشید و چه نباشید، ما در کلینیک روژمان سعی بر این داشتیم که اطلاعات مفیدی در رابطه با مدیتیشن و مراقبه در اختیارتان قرار دهیم. اکنون می توانید نفس عمیق بکشید، تمرکز کنید و راهی بیابید که مسئله یا موضوعی که ذهن شما را درگیر کرده به کمک مدیتیشن به مرور برطرف شود. سوالاتتان را در قسمت دیدگاه ها با ما درمیان بگذارید.