دلبستگی ، در قلب روابط صمیمیت پیدا کردن فرد مناسبی برای اینکه بتوانیم روی او حساب کنیم : مغز ما به شریک عاطفی مان وظیفه ایمن بودن را منصوب می کند، کسی که از او به عنوان لنگر عاطفی و پناهگاه ایمن استفاده و نیاز به او رجوع می کنیم و به دنبال دسترسی عاطفی آنها هستیم. ولی اگر در دسترس نباشند چه اتفاقی می افتد ؟ نوعی ناراحتی مزمن و تنش را تجربه می کنید که در معرض بیماری های مختلف قرار می گیرند.رابطه عاشقانه ای که پایگاه ایمن به حساب نمی آید، نه تنها نیک زیستی عاطفی را قربانی می کند، بلکه سلامت روانی مان را نیز به مخاطره می اندازد.
مراجع با سبک دلبستگی اجتنابی :متین 40 ساله، یک کارآفرین بسیار خوش تیپ که به شدت خواهان ازدواج و بچه دار شدن است.انتظارهای او از همسر آینده اش کاملا مشخص است. او باید جوان باشد. حداکثر25 ساله ، خیلی زیبا و شغل خوبی داشته باشد. همچنین باید محل تولد متین ، یعنی کاشمر برگردد. 10 سال است به دنبال چنین فردی می گردد و هنوز او را پیدا مکرده است .
افراد با سبک دلبستگی اجتنابی وقتی با کسی رابطه عاشقانه برقرار می کنند، همیشه کمی فاصله ذهنی و راه فرار برای خود در نظر می گیرند. احساس صمیمیت و بودن با دیگران چیزی است که پذیرش آن برای این افراد سخت است. افراد با سبک دلبستگی اجتنابی از روش های مختلف برای حفظ فاصله با شریک عاطفی خود استفاده می کنند، اما همه به شیوه هایی به نام راهبرد غیر فعال ساز متوسل شده اند. راهبرد های غیر فعال ساز یعنی هر رفتار و نگرشی که برای از بین بردن صمییمت به کار می رود و در واقع سیستم دلبستگی ( ساز و کار زیست شناختی در مغز انسان برای تمایل به صمیمیت با فرد مورد علاقه ) را سرکوب می کند.
راهبردهای غیر فعال ساز : ( جعبه ابزار افراد با سبک دلبستگی اجتنابی برای حفظ فاصله با شریک عاطفی )
1- گفتن یا فکر کردن به اینکه : “آمادگی پذیرفتن تعهد را ندارم.” اما با این وجود گاهی سالها کنار یکی می مانند.
2- تمرکز کردن بر نحوه لباس پوشیدن ، یا غذا خوردن و حتی عیب های بسیار کوچک شزیک زندگی و این مسایل مانع از ابراز احساس های عاشقانه می شوند
3- تعیقب عشق سابق
4- عشوه گیری با دیگران
5- خوداری کردن از گفتن جمله دوست دارم- در حالیکه به طرف مقابل احساس دارد.
6- کنار کشیدن خود وقتی اوضاع خوب پیش می رود ( مثلا چند روز پس از ملاقات تماس نمی گیرد.
7- برقراری رابطه با آینده ای ناممکن و بعید : مثلا رابطه با فردی متاهل
8- واکاوی و بررسی ذهنی طرف مقابل وقتی او در حال صحبت کردن است.
9- حفظ اسرا و رها کردن مسایل مختلف به صورت مبهم – برای حفظ استقلال.
10- اجتناب از نزدیکی فیزیکی این راهبردهای غیر فعال ساز ابزارهای افراد با سبک دلبستگی اجتنابی هستند تا اطمینان داشته باشند که فرد مورد علاقه شان مانع استقلالشان نمی شوند.الگوهای فکری که باعث تنها ماندن افراد با سبک دلبستگی اجتنابی می شود.
مسافری تنها :ما افراد اجتنابی را در سفر زندگی و روابط مانند مسافرهایی تنها می بینیم. این افراد زندگی مستقل خودشان را ایده آل می بینند و وابستگی را تحقیر میکنند. ولی کلید شادی فردی که دلبستگی اجتنابی دارد در نهایت این است : تجربه های انسان زمانی معنادار هستند که با دیگران به اشتراک گذاشته شوند. به طور کلی بر اساس پژوهش های انجام شده افرادی که سبک دلبستگی اجتنابی دارند، کمتر شاد و راضی خواهند بود. در حقیقت افراد با سبک دلبستگی اجتنابی، موضع دفاعی برای خود در نظر گرفته اند و باعث می شود اینظور به نظر برسند که که هیچ نیازی به روابط با دیگران ندارند. اما مطالعات مختلف نشان می دهند این افراد در مواجهه با رویدادهای استرس زای زندگی ، مانند طلاق ، خیانت، معلولیت ، جنگ و بیماری ……موضع دفاعی شان از بیم می رود و دقیقا مانند افراد اضطرابی رفتار می کنند.
چرا موقع آشنایی با یک فرد جدید احتمال ملاقات با شخصیت اجتنابی بیشتر است ؟
1- افراد با سبک دلبستگی اجتنابی اغلب به روابط خود پایان می دهند و معمولا احساس های عاشقانه را سرکوب می کنند و در نتیجه به سرعت شریک های عاطفی خود را کنار می گذارند تا بتوانند بلافاصله با فردی تازه ای آشنا شوند. در نتیجه افراد با سبک دلبستگی اجتنابی بیشتر و برای دوره های طولانی تری در استخر قرارهای عاشقانه حضور دارند.
2- افراد با سبگ دلبستگی ایمن، معمولا قبل از پیدا کردن شریک عاطفی خود، افراد زیادی را تجربه نمی کنند و به محض خوب بودن اوضاع ، وارد رابطه بلند مدت و متعهدانه می شوند. در نتیجه : افراد با سبک دلبستگی ایمن خیلی طول می کشد تا دوباره در استخر قرارهای عاشقانه قرار بگیرند.
3- بر طبق پژوهش ها بسیار بعید است که افراد با سبک دلبستگی اجتنابی با هم وارد رابطه عاطفی شوند، چون برای ماندن در کنار هم چسبندگی عاطفی لازم را ندارند. در نتیجه : افراد با سبک دلبستگی اجتنابی هرگز با یکدیگر ملاقات نمی کنند. آنها به احتمال زیاد با افرادی با سبک دلبستگی متفاوت وارد رابطه می شوند.
سبک دلبستگی ایمنی، اضطرابی، اجتنابینظریه دلبستگی سه سبک دلبستگی اصلی را رفتاری را تعریف می کند که افراد به آن روش صمیمیت در رابطه عاشقانه را می‌فهمند و نسبت به آن واکنش نشان می دهند.
دقیقا شبیه به همان وضعیت کودکان: ایمن، اضطرابی و اجتنابیبه طور کلی افراد ایمن با صمیمیت احساس راحتی می کنند و معمولا خونگرم و مهربان هستند
افراد اضطرابی دنبال صمیمیت هستند، اما اغلب درگیر روابط و نگران عشق شریک شان نسبت به خودشان هستند.افراد اجتنابی صمیمیت را معادل از دست دادن استقلال می دانند و همیشه در تلاش هستند تا آن را به حداقل برسانند